Bilinmeyen Yönleriyle C Vitamini
Özellikle kış aylarında C vitamini alımının üzerine basa basa konuşuruz. Peki, nedeni nedir bunun?
Sadece kışın mı gerekli bu vitamin ya da herkesin bildiği gibi sadece turunçgil diyince mi aklımıza gelmeli? C vitamini, sağlıklı bir bağışıklık sistemi için temel vitaminlerdendir. Vücudumuzun savunma sisteminde oldukça etkilidir. Bu yüzden özellikle kış aylarında sürekli olarak alınması istenir.
Aslında sürekli istenmesinin temel nedeni A,D,E,K vitaminleri gibi vücutta depolanamamasıdır. Yani C vitamini günlük olarak alınması gereken bir vitamindir. C vitamini antioksidan özelliği ile kansere karşı önleyici vitaminlerin başında yer almaktadır.
C vitamini cildin elastikiyetini ve direncini arttırmaya yardımcı olan kolajen üretiminde büyük önem taşır. Yaşlandıkça kollajen kaybettiğimizden dolayı, C vitamini açısından zengin yiyecekleri tüketmek, daha sağlıklı, daha genç görünüm için etkilidir. C vitaminin bir başka özelliği vücudumuzda birçok görevi olan Demir elementinin emilimini kolaylaştırmasıdır. Yani demir içeriği yüksek olan besinleri bir C vitamini kaynağı ile beraber tüketmek daha yararlı olacaktır. Bunun dışında C vitamini, yine A,E, Folik Asit, Kalsiyum gibi vitamin ve minerallerin emiliminde etkilidir.
Yapılan bir çok araştırmada, C vitamininin HDL ( iyi kolesterol) kolesterolü yükseltip, LDL ( kötü kolesterol )kolesterolü düşürdüğü saptanmıştır. Gözde yüksek yoğunlukta bulunan C vitamini özellikle güneşin oluşturduğu oksidasyon stresi azaltarak katarakt oluşumunu engeller.
Aynı zamanda özellikle şarküteri ürünlerinde( salam sosis, sucuk…) bulunan, nitritlerin kanser yapıcı nitrozoma dönüşümünü engellemektedir. Peki bu kadar çok görevi olan C vitamini ihtiyacımız ne kadardır? Ne kadar çok yersem o kadar çok C vitamini alırım mantığının aksine vücudumuz için gerekli olan ortalama değer kadınlarda 75 mg, erkekler de ise 90 mg dır. Eğer sigara kullanıyorsanız bu miktarı biraz daha arttırmanız gerekmektedir. Ortalama 25-50 mg fazladan C vitamini alınmalıdır.
Örnek vermek gerekirse ortalama 1 adet portakal (200 gram) 100 mg C vitamini içermektedir. Ya da 1 adet kivi yediğimizde 50 mg, 100 gram maydanoz yediğimizde 180 mg C vitamini almaktayız. Fazlası ne oluyor diyorsanız; C vitamini suda eriyen bir vitamin olduğu için fazla alındığında idrarla atımı sağlanmaktadır. Yani fazladan yenen meyveler aslında bize sadece fazladan şeker olarak geri dönmektedir. Bu da fazladan kalori demektir.
C vitamini turunçgiller dışında nelerden sağlayabilirim derseniz; özellikle yeşil biber çok iyi bir C vitamini kaynağıdır. Bunun dışında yeşil yapraklı sebzeler ( maydonoz, dereotu, ıspanak, nane, fesleğen, pazı….), çilek, kara lahana çok iyi kaynaklardandır.